Żyjemy w czasach, w których trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie młodego człowieka bez nowoczesnych technologii. Pozostawanie w ciągłej łączności ze światem wirtualnym wydaje się być nieodłączną częścią życia współczesnej młodzieży. Rozmawianie ze znajomymi za pomocą komunikatorów internetowych, przeglądanie filmów czy granie w gry internetowe stały się w ostatnich latach jednymi z najbardziej popularnych form spędzania wolnego czasu zarówno przez dzieci, jak i młodzież.
Z raportu przygotowanego w 2016 r. (Orange Polska, 2016) wynika, że przeważająca większość najmłodszych użytkowników sieci (68 proc.) twierdzi, iż trudno im wyobrazić sobie codzienność bez internetu, a około 60 proc. badanych uważa, że bez dostępu do sieci życie nie byłoby takie ciekawe.
Czy jednak my jako rodzice zawsze jesteśmy świadomi zagrożeń jakie niesie za sobą nieograniczone korzystanie przez nasze dzieci z internetu?
Istnieje wiele rodzajów zagrożeń internetowych. Jednym z nich jest cyberprzemoc.
Cyberprzemoc i agresja elektroniczna w internecie to zjawiska, które pośrednio lub bezpośrednio dotyczą większości polskiej młodzieży. Cyberprzemocą nazywamy celową i powtarzającą się przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych (internetu i telefonów komórkowych). Do podstawowych form cyberprzemocy zalicza się: wyzywanie, nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie w internecie kompromitujących informacji, zdjęć, filmów, podszywanie się w cyberprzestrzeni pod kogoś wbrew jego woli, a także wykluczanie z grupy rówieśniczej online. Jak pokazują wyniki badań, w zdecydowanej większości przypadków ofiary cyberprzemocy doświadczają także nękania poza internetem (Pyżalski, 2012).
Co robić, aby chronić swoje dziecko przed cyberprzemocą? Doskonałe wskazówki dotyczące przeciwdziałania cyberprzemocy można znaleźć w kompendium dla rodziców i profesjonalistów „Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży online”.
Rodzicu pamiętaj!
- Rozmawiaj z dzieckiem na temat przemocy w sieci, hejtu i mowy nienawiści. Ustalcie wspólnie, w jaki sposób można reagować na te zjawiska. Zapewnij dziecko o swoim wsparciu, jeśli doświadczy takiej sytuacji.
- Jako rodzic/opiekun prawny nigdy nie bagatelizuj sytuacji, w której twoje dziecko jest ofiarą przemocy w sieci. Reaguj natychmiast i działaj we współpracy ze szkołą/placówką edukacyjną. Wspólnie zabezpieczcie dowody (np. wykonując zrzuty ekranów).
- Rozmawiaj z dzieckiem o tym, jak może reagować jako świadek cyberprzemocy. Poinformuj dziecko, w jaki sposób może pomóc ofierze agresji w sieci, jednocześnie nie narażając się samemu na przemoc.
- Dowiedz się, czy w szkole/placówce edukacyjnej, do której uczęszcza twoje dziecko, istnieją spisane procedury działania w przypadku wykrycia cyberprzemocy, a także czy są realizowane zajęcia profilaktyczne na ten temat.
- Rozmawiaj z dzieckiem o tym, co może być uznane za mowę nienawiści i dlaczego jest ona szkodliwa.
- Zgłaszaj do administratorów i do zespołu Dyżurnet.pl strony zawierające mowę nienawiści. • Poinformuj dziecko o tym, gdzie może uzyskać pomoc – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111.
- W razie pytań i wątpliwości zadzwoń pod numer 800 100 100 – telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci.
Osoby zainteresowanie pogłębieniem tematu bezpieczeństwa w sieci odsyłam do linków zamieszczonych poniżej:
- https://dbamomojzasieg.com/pomoce-dydaktyczne/
- https://sieciaki.pl/warto-wiedziec/porady
- https://www.saferinternet.pl/pliki/publikacje/kompendium2019.pdf?fbclid=IwAR2Uh_XmA3ycM1oZlEMIY0MUXP4jdo4ZXYKiZISFm9korAb_yYBbpTcR-tw
- https://www.saferinternet.pl/?fbclid=IwAR3DIkrjl0Y-qRg09U5jhj_OgtombUPQoAPGHT1Evk1YclcaUm7RGsP5Z30
przygotowała: Justyna Kupiec-Doroż, psycholog
Literatura:
„Rodzice i dzieci wobec zagrożeń dzieci w internecie”, Raport z badania przygotowany przez TNS Polska S.A., Warszawa, 20.09.2016
„Agresja elektroniczna i cyberbullyng jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży”, Jacek Pyżalski, Kraków, 2012